Όταν το παιδί μου μεγαλώσει, θέλω να γίνει... ευτυχισμένο

Ο επαγγελματικός προσανατολισμός του παιδιού είναι ένα δύσκολο “project” για τους γονείς. Η επιλογή που θα κάνει το παιδί όσον αφορά τις σπουδές και την κατάρτισή του είναι σε μεγάλο βαθμό καθοριστικές για το μέλλον του. Πώς μπορούμε λοιπόν να το βοηθήσουμε πραγματικά να επιλέξει αυτό που αγαπά, αλλά και αυτό που θα το ωφελήσει μελλοντικά; Πώς μπορούμε να αποφύγουμε το να προβάλλουμε στο δικό του μέλλον τα δικά μας όνειρα ή από υπέρμετρη αγάπη να το οδηγήσουμε σε ένα επάγγελμα που δεν θα θέλει, αλλά θα του εξασφαλίσει τα προς το ζην; 

• Η οικογένεια είναι ο πρώτος παράγοντας που διαμορφώνει την προσωπικότητα του παιδιού, τις κοινωνικές του δεξιότητες, την ανάπτυξη και την εξέλιξή του. Τα παιδιά από μικρή ηλικία  παρατηρούν τους γονείς, υιοθετούν τις απόψεις και τη στάση ζωής τους. Η δική μας σχέση λοιπόν με την εργασία παίζει καθοριστικό ρόλο στο πως το παιδί αντιλαμβάνεται την επαγγελματική δραστηριοποίηση. Αν λόγου χάρη έχουμε την τάση να προβάλλουμε τα αρνητικά του επαγγέλματός μας, όπως την έλλειψη χρόνου και κακές συνθήκες επικοινωνίας και συνεργασίας με συναδέλφους είναι απόλυτα λογικό το παιδί είτε να απορρίψει τον κλάδο που δραστηριοποιούμαστε, είτε να υιοθετήσει γενικά την άποψη ότι η εργασία είναι αναγκαίο κακό για να διατηρήσουμε το βιοτικό επίπεδο που θέλουμε. Για αυτό και από την ηλικία που το παιδί ξεκινάει και έχει απορίες σχετικά με την εργασία μας και τις συνθήκες στις οποίες δουλεύουμε καλό είναι να του εξηγούμε ότι κάθε επάγγελμα έχει θετικά και αρνητικά. Λόγου χάρη ένας ελεύθερος επαγγελματίας δεν έχει ωράριο όπως ένας μισθωτός. Είναι όμως από την άλλη εργοδότης του εαυτού του, έχει μεγαλύτερο ρίσκο και μπορεί να αυξήσει πολύ πιο εύκολα τα εισοδήματά του από ότι ένας δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος. Σε πρώτη φάση λοιπόν πρέπει να κάνουμε εμείς μία ενδοσκόπηση, να καταλάβουμε αν διαχειριζόμαστε σωστά τη δική μας επαγγελματική πραγματικότητα, καθώς τη μεταφέρουμε στο παιδί μας.
• Δεύτερος και εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας που θα βοηθήσει το παιδί να κατευθυνθεί στο σωστό επαγγελματικό μονοπάτι είναι τα “ερεθίσματα”. Πρέπει να δίνουμε ερεθίσματα μέσα από τα οποία θα μαθαίνουν νέα πράγματα, θα έρχονται σε επαφή με δεξιότητες και γνώσεις από διάφορα επαγγέλματα. Για αυτό και είναι καλό τα παιδιά να έχουν από μικρή ηλικία δραστηριότητες που να τους παρέχουν νέες εμπειρίες, λόγου χάρη να δοκιμάζουν αθλητικές δραστηριότητες, μουσικά όργανα ή άλλες καλλιτεχνικές ενασχολήσεις, να επισκέπτονται μουσεία, να έρχονται σε επαφή με την επιστήμη και την τεχνολογία κ.ο.κ. Ποτέ δεν ξέρουμε ποιο ερέθισμα θα είναι αυτό που θα οδηγήσει στο να βρουν το επάγγελμα που θέλουν να ακολουθήσουν.
• Τρίτον, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να συζητάμε με τα παιδιά. Να καταλάβουμε τις ανάγκες τους και να τα βοηθήσουμε να κατανοήσουν τις ικανότητές τους. Και εδώ είναι η λεπτή ισορροπία που πρέπει με κάποιο τρόπο να διατηρήσουμε: από τη μία πλευρά πρέπει να είμαστε υποστηρικτικοί στις επιλογές και τα “θέλω”  τους από την άλλη όμως δεν πρέπει να τους δίνουμε φρούδες ελπίδες. 
• Τέταρτον, εφόσον τα παιδιά είναι σε ηλικία που επιτρέπεται, μπορούμε να τα φέρουμε σε επαφή με τον κλάδο που θέλουν να ακολουθήσουν. Μπορούμε να τους δώσουμε τη δυνατότητα να κάνουν μία μικρή πρακτική σε διάφορους κλάδους ή να τα φέρουμε σε επαφή με ανθρώπους που ήδη εργάζονται εκεί. Έτσι θα μπορούν να δουν στην πράξη τι ακριβώς συμβαίνει στο συγκεκριμένο επάγγελμα. Για πολλά επαγγέλματα η εικόνα που έχουμε αλλάζει όταν τα δούμε μέσα από τη “γραμμή παραγωγής”. 
• Πέμπτον, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις εξειδικευμένες εταιρίες που κάνουν σεμινάρια - συνεδρίες επαγγελματικού προσανατολισμού σε εφήβους και νέους. Αναλύουν μέσα από ειδικά τεστ την προσωπικότητα και τις δεξιότητες του κάθε παιδιού και ενημερώνουν για τις επιλογές σε σχολές.  Είναι σίγουρα ένα εργαλείο το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να πάρουμε μία κατεύθυνση. 

Η επιλογή του επαγγέλματος είναι εξαιρετικά σημαντική για τη ζωή του παιδιού. Είναι η αρχή ενός ταξιδιού και μίας διαδρομής, που μπορεί να πάρει διαφορετική κατεύθυνση από την αρχική. Ο δικός μας ο ρόλος είναι να είμαστε αρωγοί και υποστηρικτές γιατί στο κάτω – κάτω όταν τα παιδιά μας μεγαλώσουν το μόνο σίγουρο που θα θέλουμε να γίνουν, είναι... ευτυχισμένα.